>> Tổ chức 2 ngày quốc tang Đại tướng Võ Nguyên Giáp
>> Vĩnh biệt người anh hùng dân tộc Võ Nguyên Giáp
>> Thế giới với Đại tướng Võ Nguyên Giáp

Rưng rưng nghẹn ngào, tướng Đồng Sỹ Nguyên, nguyên Tư lệnh Binh đoàn Trường Sơn, nguyên Phó chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng, Đặc phái viên Chính phủ…, từng theo Đại tướng Võ Nguyên Giáp suốt hai cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ nhớ lại những kỷ niệm trong những tháng ngày được sống, làm việc và kháng chiến cùng Đại tướng...

“Ngày ấy, khi còn hoạt động tại chiến trường Trường Sơn, đường Hồ Chí Minh, tôi ghiền thuốc lá nặng. Bác Giáp không trực tiếp làm, song luôn nhắc ông Đinh Đức Thiện lúc bấy giờ phụ trách Tổng cục Hậu cần rằng “Chú Nguyên là người hay hút thuốc, cố gắng gửi thuốc vào động viên đều đặn”. Tôi rất xúc động khi biết điều đó, vì đây là sự quan tâm của cấp trên dành cho cấp dưới, mà hiếm người có được”, ông Đồng Sỹ Nguyên kể. Mãi sau này, ông mới bỏ thuốc lá, còn trước đó, vị tướng này nghiện nặng, mỗi ngày hai gói. Kỷ niệm với Đại tướng Võ Nguyên Giáp của ông, luôn gắn với những gì rất thân thuộc và bình dị.

Trong hồi ức của tướng Đồng Sỹ Nguyên, vị chỉ huy chiến dịch Điện Biên Phủ còn là người yêu văn nghệ. Ông Nguyên kể, bác Giáp chơi piano cực giỏi. Giống như Bác Hồ, ông là người gần gũi với quân dân. “Là danh tướng, nhưng khi xuống các chiến dịch, cụ đều dành thời gian đi thăm bộ đội, nơi ăn chốn ở của anh em. Ở gần cụ một thời gian rất dài, chưa bao giờ tôi thấy cụ to tiếng, nóng giận hay quát nạt”, ông Nguyên kể.

Những kỷ niệm của tướng Đồng Sỹ Nguyên với Đại tướng Võ Nguyên Giáp phần lớn đều ở chiến trường. Ông kể, hầu như tất cả các chiến dịch, ông đều được đi cùng Đại tướng.

Có một điểm ở con người vĩ đại này mà ông Nguyên vô cùng kính phục. Đó là tinh thần vì bộ đội, vì nhân dân. Ông Nguyên kể: ở chiến dịch Hoàng Hoa Thám đông xuân năm 1950-1951, quân ta giành thắng lợi giòn giã suốt đường 18. Khi đánh đến Mạo Khê (Quảng Ninh), quân ta gặp một lô cốt địch rất mạnh, một số trung đoàn tấn công nhưng không phá được. Trong lúc bộ đội ta hăng máu, muốn đánh tiếp, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã cho ngừng tiến công vì lo bộ đội tổn thất nhiều.

Hay trong chiến dịch Điện Biên Phủ, chủ trương đánh chắc thắng chắc lúc đầu chưa được các chiến sĩ ủng hộ vì pháo đã kéo vào, tất cả mọi thứ đã chuẩn bị sẵn sàng để bước vào trận đánh. Khi đó, chính Đại tướng Võ Nguyên Giáp phải lên tiếng, ông nói: “Đã là chiến dịch quyết định thì phải đánh thắng. Muốn vậy phải chuẩn bị đầy đủ về mọi mặt, dù chậm một thời gian nữa. Chiến trường trong lòng dân, trong đất nước ta, ta không sợ, để ta chuẩn bị thật kỹ, khi vào trận đánh, giành được thắng lợi và tổn thất ít nhất”. Cuối cùng, bộ đội cũng yên lòng.

Nhận xét về nghệ thuật cầm quân của Đại tướng, ông Đồng Sỹ Nguyên cho biết đây là vị chỉ huy thiên tài không chỉ người Việt Nam mà cả thế giới đều công nhận. “Chưa bao giờ chúng tôi thấy cụ sợ hãi, nao núng trước kẻ thù, dù mạnh đến đâu đi nữa”, ông Đồng Sỹ Nguyên nhớ lại.

Là vị tướng biết rõ những khó khăn của đất nước, quân đội, nhân dân song chưa bao giờ Bác Giáp có ý lùi bước mà dám đương đầu. Trong quan điểm của cụ, kháng chiến có gian khổ, trường kỳ, kéo dài bao lâu đi chăng nữa, thì vẫn phải theo tới cùng. “Cụ chứng minh cho mọi người thấy, dân tộc Việt Nam đã chiến thắng từng bước, từng bước, nhờ vào nghệ thuật quân sự tài tình, từ thắng nhỏ đến thắng lớn. Nghệ thuật quân sự của Đại tướng Võ Nguyên Giáp rất hiếm có, không phải ai cũng có được, cụ là vị đại tướng đánh thắng hai đế quốc hùng mạnh nhất thế giới, điều đó tất cả các dân tộc đều phải thừa nhận”, tướng Đồng Sỹ Nguyên nhận xét về nghệ thuật quân sự của vị anh cả của cuộc kháng chiến trường kỳ.

Nghệ thuật ấy được thể hiện ở việc “lấy ít thắng nhiều, thô sơ thắng hiện đại, kéo dài thắng tốc chiến”. “Địch muốn đánh nhanh thắng nhanh, nhưng ta - theo chủ trương của cụ Giáp, lại muốn kéo dài. Đến khi ta mạnh hơn địch sẽ tổng tiến công”, đó là một trong những chiến thuật mà không phải ai cũng có thể kiên trì theo được.

Trước khi Đại tướng ra đi, ông Đồng Sỹ Nguyên vẫn lui tới thăm nom. “Ngày hôm trước, tôi vào viện, biết thế nào cụ cũng không qua khỏi… Đã biết trước, nhưng khi cụ ra đi, không thể nào tránh được cảm giác mất mát, buồn thương”, ông Nguyên tâm sự.

Nhắn nhủ đến thế hệ trẻ, tướng Đồng Sỹ Nguyên chia sẻ, cần cố gắng học tập, noi gương Đại tướng. Những đức tính của một con người vĩ đại như độc lập, tự chủ, sáng tạo, dám nghĩ dám làm, yêu thương nhân dân, tôn trọng cấp dưới… cần phải được học hỏi. Theo ông, quân đội càng cần phải nâng cao trách nhiệm giữ gìn bảo vệ Tổ quốc, đấy cũng là cách tri ân đến vị tướng tài ba.

Bác ốm nặng đã lâu, nằm mê man suốt nhưng khoảng một tuần trước khi mất, bỗng tỉnh táo lạ thường, nhận biết được hết mọi người. Hôm 3.10, tôi có vào thăm bác Giáp, lại thấy bác yếu lắm rồi, hôn mê sâu, thở hắt ra nhiều. Tôi biết, thế nào bác cũng đi. Chiều hôm sau, nhận đươc tin bác đi, tôi thấy buồn khôn xiết. Đất nước, nhân dân, Đảng, quân đội mất đi một nhân tài hiếm có, người con ưu tú, một đồng chí tốt…”, ông Nguyên nghẹn ngào.

Lê Quân - Anh Đan

thanhnien.com.vn