5. Trư Vương nước Việt

Dân từ bệnh viện trở về, nằm thượt trên giường, thảng thốt hoang mang. Từ mấy tháng nay, anh đã thấy đau tức trong ngực, khúng khắng ho khan, đôi lúc khó thở. Lúc đầu Dân chỉ nghĩ mình bị suy nhược vì hút thuốc quá nhiều về đêm, nhất là những khi đầu óc căng thẳng trước những vấn đề khúc mắc ngoài chuyên môn của đề tài nghiên cứu. Cái Viện nghiên cứu dặt những “nhà”, những “lều” học hàm học vị đầy mình mà sao thật lạ! Hễ ai an phận ngồi chơi xơi nước, sớm cắp ô đi tối cắp về thì không người nhòm ngó, ghen tỵ. Nhưng nếu mình đam mê với công việc, đưa ra vài phát kiến táo bạo một chút vào đề tài nghiên cứu là họ hầm hè khó chịu, đơm điều đặt chuyện tìm cách phá ngang, không để cho mình được yên. Mà thôi, vớ vẩn tất, mình làm việc đâu phải vì danh lợi. Có điều cay đắng không ngờ khi thầy Hạnh xót trò dẫn mình đến gặp ông giáo sư bác sĩ già ở Viện ung bướu mới phát hiện ra mầm bệnh ung thư phổi. Giáo sư động viên đây chỉ là nghi ngờ, chẩn đoán ban đầu nên mới có cuộc xét nghiệm lần thứ ba này. Nói là nói vậy chứ nhìn vào mắt ông, nghe ông trao đổi bằng tiếng Pháp với đồng nghiệp, mình biết mười phần chắc chín đã mắc bệnh ung thư giai đoạn cuối. Các liệu pháp chữa trị bằng bao vây xem ra ít tác dụng. Bệnh này nếu đã di căn kể như mình lãnh án tử. Thôi đành vậy chứ biết làm sao! Mình phải tranh thủ thời gian còn lại viết tiếp hai chương cuối và phần kết luận về những bài học lịch sử thời Lê sơ mà thầy Hạnh rất tâm đắc. Bất giác Dân cồn cào nhớ Dung. Nghe đâu nàng mới mắc chứng viêm tuyến lệ, tròng mắt cay xè, suốt ngày lệ ứa nhòe đuôi mắt. Quyền đã nhờ người chữa trị, dùng đủ thứ thuốc đặc hiệu ngoại nhập rất đắt tiền vẫn chưa khỏi. Bệnh ấy do đâu mà có, để lâu liệu có làm nàng mất dần thị lực? Đôi mắt ấy khi xưa mới đẹp làm sao, tròn to đen láy, đuôi mắt biết cười!... Anh nhớ những lần gặp nhau ngắn ngủi, Dung động viên mình quên đi vết thương lòng, đừng tự hành hạ mình và lao vào công trình nghiên cứu. Dân vùng dậy, ngồi trầm ngâm bên mép giường một lát để trấn tĩnh rồi sang bàn làm việc mải mê viết…

Sau khi giết Lê Uy Mục, Lê Oanh tự lập làm vua, đế hiệu Tương Dực, lấy niên hiệu là Hồng Thuận. Ngày tám tháng chạp năm Kỷ Tỵ (1509) vua Tương Dực thiết triều ở điện Kính thiên, bá quan văn võ cùng tung hô vạn tuế! Trịnh Duy Sản được phong tước Mỹ Huệ hầu sánh ngang với các thân vương trong hoàng tộc. Nguyễn Văn Lang được thăng tước từ Nghĩa quận công lên Nghĩa quốc công; còn Lương Đắc Bằng làm Thượng thư Bộ Lại coi việc can gián vua và bổ nhậm, thăng thưởng, điều động các quan trong triều… Trong số các quan đứng chầu ở sân rồng trước điện Kính Thiên, quan Tế tửu Quốc Tử Giám Bùi Xương Trạch cảm thấy nhẹ lòng đôi chút. Ông đã nghe con trai Bùi Trụ thuật lại buổi hành quyết vua Uy Mục tột cùng man rợ đã phải thốt lên: “Trời hại nước Nam rồi! Sao lại có việc ác độc, trái với luân thường khác gì loài cầm thú vậy? Lê Oanh với Lê Tuấn là anh em con chú con bác, còn Văn Lang với vua Uy Mục dù gì vẫn là máu mủ ba đời bên ngoại. Cho vua uống chén thuốc độc rồi khâm liệm, chôn cất tử tế cũng đủ trừng phạt, sao nỡ làm chuyện kinh thiên động địa thì các quan không phục, lòng dân ly tán, nước Nam ta tất sẽ còn loạn, còn loạn…” Từ buổi đó, ta vẫn canh cánh bên lòng lòng nỗi lo vận nước khó được chu toàn dưới triều vua mới. Nay Tương Dực biết trọng dụng Lương Đắc Bằng khiến ta nguôi ngoai nỗi lo, nuôi chút hy vọng. Ông ấy làm tướng cùng Văn Lang trấn thủ Tây Đô từ thời vua Túc Tông, nhưng dòng dõi khoa bảng lẫy lừng làng Hội Trào, phủ Hà Trung, trấn Thanh Hoa, từng đỗ Bảng nhãn khoa thi năm Kỷ Mùi (1499) triều vua Hiến Tông. Con trai ông ấy là Hữu Khánh nổi tiếng hay chữ ở nhà Thái Học trường Quốc Tử Giám, văn võ song toàn, sau này đỗ đạt có thể cùng cha phò vua giúp nước thoát khỏi vận suy. Nuôi niềm hy vọng mỏng manh, Bùi Xương Trạch rủ mấy bạn đồng liêu Lê Tung, Vũ Quỳnh đến dinh quan Thượng thư Bộ Lại chúc mừng. Ba người đến cổng dinh đứng đợi, Đắc Bằng nghe lính hầu bẩm vội ra tận cổng vòng tay thi lễ, dẫn ba ông vào thư phòng ngập đầy sách. Hết một tuần trà, Lê Tung thay mặt ba người trịnh trọng nói:

- Thưa quan thượng thư, đám hạ quan chúng tôi thực lòng đến đây chúc mừng ngài vừa được hoàng thượng cho nắm Bộ Lại vừa kiêm chức Đài Thứ lo việc can gián vua thật là phúc lớn cho triều đình và thần dân trăm họ.

- Ấy chết, các ngài đừng khách sáo! Chúng ta đều là môn đồ thánh hiền, tình như thủ túc, đồng tâm hiệp lực lo việc nước cả thôi, nào dám phân biệt trên dưới.

Vũ Quỳnh nôn nóng ngắt lời Đắc Bằng:

- Vậy chúng tôi cũng mạn phép quan Thượng thư nói thẳng rằng cuộc hành quyết Uy Mục vừa qua lòng người cả nước đều lo dân tránh vỏ dưa lại gặp vỏ dừa, triều chính rồi đây sẽ ra sao, vua mới có hơn vua cũ?...

Lương Đắc Bằng mỉm cười, chăm chú nghe như nuốt từng lời của Vũ Quỳnh. Ông khuyến khích cả ba vị đồng liêu, từng người nói hết suy nghĩ của mình, cả mừng vì trong triều vẫn còn những người giàu lòng yêu nước thương dân, tâm huyết với sự nghiệp chấn hưng vương triều nhà Lê. Hồi lâu ông ung dung đáp lời họ:

- Xin ba vị nhân huynh hãy bình tâm nghe ta giãi bầy mọi sự. Vụ hành quyết vua Uy Mục là bất khả kháng, ngoài tầm kiểm soát của ta với Lê Oanh. Văn Lang là kẻ võ biền, bình sinh tính tình nóng nẩy, thù hận sâu sắc với vua Uy Mục lại đang nắm quyền cao nhất trong quân nổi dậy. Ông ta đòi Lê Oanh cho mình độc quyền xử lý Uy Mục nên mới ra nông nỗi ấy. Ta đã khuyến nghị với hoàng thượng thu bớt binh quyền của Văn Lang, tách con trai Nguyễn Hoằng Dụ ra khỏi cánh quân Tây Đô, giao thêm binh lương, tướng sĩ cho tướng trẻ này lui về trấn thủ phía Tây kinh thành, gần trại Tốt Động khi xưa để khắc chế cánh quân Đông Bắc của Duy Sản. Còn về lâu dài, việc chỉnh đốn triều cương, chấn hưng đất nước ta đã viết xong “Trị bình thập tứ sách” sắp dâng lên hoàng thượng may có các vị lại chơi cùng tham khảo thật may lắm lắm…

Đắc Bằng khoan thai đứng dậy, lại gần án thư lấy ra bản thảo cho mọi người truyền tay nhau đọc và góp ý. Bùi Xương Trạch thấy nó cũng giống với “Kê minh thập sách” của nàng cung phi Bích Châu dâng cho vua Trần Dụ Tông năm xưa, nhưng đầy đủ, rõ ràng hơn. Câu chữ của Đắc Bằng dung dị dễ hiểu, dễ nhớ, hợp với năng lực của vua trẻ 14 tuổi, không cầu kỳ, bóng bẩy như của nàng Bích Châu. Mọi người hứng khởi bàn bạc sôi nổi, thảy đều tâm đắc với “Trị bình thập tứ sách”. Chợt Lê Tung bàn thêm:

- Có lẽ để “Trị bình thập tứ sách” này sớm có tác dụng với Tương Dực, quan Thượng thư cũng nên sớm tìm cho hoàng thượng một hoàng hậu tuổi vừa đôi tám, xinh đẹp nết na để hầu hạ chăn gối, đêm ngày thủ thỉ khuyên vua làm theo chính đạo. Ngạn ngữ có câu “gái hơn hai trai hơn một”, tuổi ấy mới đủ chín chắn khuyên nhủ chàng trai 14 tuổi Lê Oanh.

Bùi Xương Trạch hồ hởi tiếp lời Lê Tung:

- Hạ quan có quen thân với người bạn quê ở huyện Văn Giang, phủ Thượng Hồng, xứ Hải Dương đang làm chức quan nhỏ trong dinh quan phủ nơi đó, nhưng nổi tiếng hay chữ không thua gì thầy đồ Vọng ở Tây hồ. Người này nuôi dạy con cái nghiêm cẩn theo sách thánh hiền, có cô con gái Nguyễn Thị Đạo tuổi vừa đôi tám, thông hiểu tứ thư ngũ kinh, văn hay chữ tốt lại rất ngoan hiền.

- Tốt quá, ta nhờ Xương Trạch tìm hiểu thêm rồi dắt cha con người ấy đến đây- Đắc Bằng vui vẻ nói.

Tiễn khách ra về, Lương Đắc Bằng lòng đầy phấn khích. Ông ngẩng nhìn trời cao xanh thẳm, lưa thưa mấy chùm mây trắng nõn như bông. Nắng như bớt hanh hao. Hoa trong vườn như thắm hơn, hương bay ngào ngạt. Mùa đông Kỷ Tỵ sắp qua, xuân Canh Ngọ đang đến gần. Cầu mong sao cho quốc thái dân an, nhà nhà no đủ vui khói cơm chiều. Ông quay vào thư phòng khép chặt cửa, miệt mài sửa lại “Trị bình thập tứ sách” theo góp ý của các bạn đồng liêu. Xong việc, ông cho gọi con trai Hữu Khánh vào thư phòng để hai cha con đàm đạo. Có lúc cao hứng, họ ngâm những bài thơ hào sảng của vua Lê Thánh Tông, Ức Trai tiên sinh hay của Trạng nguyên Thân Nhân Trung, phó soái tao đàn “Nhị thập bát tú” năm nào. Ông hiểu mình và các bạn cùng chí hướng đã già, tiền đồ Đại Việt rồi đây trông vào lớp trẻ như Hữu Khánh, Bùi Trụ. Chàng trai Hữu Khánh vui miệng kể lại cho cha nghe câu chuyện cùng Bùi Trụ làm thơ đối đáp với hai chú tiểu hay chữ ở chùa Tiên Thiên bên mép Tây hồ. Hôm đó, Bùi Trụ rủ Hữu Khánh dao chơi bên hồ, thổ lộ cùng chàng nỗi nhớ Lệ Thanh, thương thầy đồ Vọng. Chàng an ủi, động viên Trụ quên hết buồn đau, nuôi chí lập thân giữa thời tao loạn. Chợt họ nhìn thấy từ xa đi lại hai chú tiểu tay cầm xôi, oản, miệng ca bài từ “Đắc thú lâm tuyền thành đạo ca” của Phật hoàng Trần Nhân Tông. Đôi bên đùa bỡn, làm thơ sướng họa rất vui vẻ. Một chú tiểu nảy ra ý muốn thách đố bèn chỉ con thuyền đang lướt sóng cập bến cửa chùa Tiên Thiên bảo Hữu Khánh: “Công tử cũng thuộc hàng nho sinh mẫn tiệp. Bọn ta cùng giả định đang ngồi chung với hai công tử trên thuyền kia. Giờ bọn ta ca tiếp bài từ của Phật hoàng, nếu ca xong công tử làm được bài thơ “Nho tăng cùng qua một chuyến đò” thì bọn ta xin biếu hết chỗ xôi, oản này cho công tử.” Bùi Trụ thích thú giục Hữu Khánh nhận lời thách đố. Chàng suy nghĩ một lát rồi ứng khẩu đọc trọn bài thơ:

Một hòm kinh sử, níp kim cương,

Người, tớ cùng qua một chuyến dương.

Đám hội đàn chay người đủng đỉnh,

Sân Trình cửa Khổng tớ nghênh ngang.

Sao người chẳng nhớ lời Hàn Dũ,

Đây tớ còn căm chuyện Thủy Hoàng.

Một chốc lên bờ đà tiễn biệt,

Người thì lên Phật, tớ nên sang.

Đắc Bằng nghe chuyện thầm khen con trai và Bùi Trụ đều là những đứa tuổi trẻ tài cao, chí lớn, không hổ danh học trò của Bùi Xương Trạch. Tuổi già đang sầm sập đến đuổi xuân đi. Ta và các bạn bè đồng liêu trong giới khoa bảng thời Thánh Tông cần kiên định quyết tâm bồi dưỡng vua trẻ Lê Oanh, cùng thế hệ con cháu mình làm cuộc canh tân, chấn hưng đất nước…

Mùa xuân năm Canh Ngọ (1510), triều đình long trọng làm lễ cho Nguyễn Thị Đạo vào cung Khâm Đức lên ngôi hoàng hậu bên cạnh vua Tương Dực. Dân chúng Đông Đô nô nức đến cổng Đoan Môn xem buổi hành lễ. Khắp hoàng thành đèn treo hoa kết, đàn sáo du dương suốt mấy ngày đêm. Lệ Thanh lúc này cùng các phi tần cũ của vua Uy Mục đều đang bị giáng xuống làm nô tỳ, mặc sức cho bọn hoạn quan sai bảo, hành hạ đủ điều. Hoàng hậu nghe theo lời khuyên của Đắc Bằng, xin với vua cho họ làm cung nữ, riêng Lệ Thanh được giữ ở cung Khâm Đức trông coi việc lễ nhạc và dạy chữ cho các cung nữ khác. Bùi Trụ nghe tin buồn rầu thất vọng. Chàng đang nhờ Mạc Đăng Doanh tìm kế giải thoát cho Lệ Thanh ra ngoài cung, nay nàng được hoàng hậu yêu mến trọng dụng thật là hết cách. Chàng đâu biết, đó lại là ý của cha mình muốn con trai đoạn tuyệt hẳn với mối lương duyên oan nghiệt, chú tâm đèn sách chờ ngày thi cử. Ông đã nhờ Đắc Bằng nói đỡ với hoàng hậu nên nàng mới được như thế… Chính sự những năm đầu triều vua Tương Dực có nhiều điểm đã đi dần vào nề nếp thời vua Lê Thánh Tông, một phần không nhỏ có công đóng góp của Lương Đắc Bằng và hoàng hậu Khâm Đức phối hợp trong ngoài dìu đỡ vua trẻ. Đê điều siêng đắp, kênh mương nội đồng năng được khơi thông. Mùa màng tươi tốt, dân chúng no đủ, hoan hỉ cười vui. Những nơi lụt lội, nhà cửa trôi đắm, lúa má chìm hại đều được triều đình mở kho phát chẩn. Nhiều loại thuế bất hợp lý được bãi bỏ, nhưng quốc khố vẫn đầy hơn các thời vua Túc Tông, Uy Mục. Chỉ riêng năm Canh Ngọ (1510), Lương Đắc Bằng yêu cầu Bộ Hộ kiểm đếm tiền thuế thu được, khấu trừ mọi khoản chi dùng trong năm vẫn còn dôi dư: vàng mười thứ cực tốt còn gọi là “kiêm kim” chỉ để lưu hành trong cung 480 lượng, vàng mười loại thường 2.901 lượng, bạc 6.125 lượng… Cũng trong năm Canh Ngọ (1510), vua sai Vũ Quỳnh tập hợp một nhóm nho sĩ tài năng biên soạn bộ sử “Đại việt thông giám thông khảo” gồm 26 quyển chia thành: ngoại kỷ chép việc từ thời Hồng Bàng đến thời 12 sứ quân cát cứ; còn bản kỷ chép việc từ thời Đinh Tiên Hoàng đến đầu thời Lê Thái Tổ. Để thẩm định bộ sử ấy, vua lại đặc cách sai Lê Tung soạn bài “Đại Việt thông giám tổng luận” tóm tắt và đánh giá cho vua dễ đọc, dễ dùng trong lúc lâm triều bàn việc chính sự. Nhà Thái học ở trường Quốc Tử Giám được trùng tu mở rộng. Vua còn sai lập thêm bia Tiến sĩ để biểu dương các nhân tài, khuếch trương Nho học. Năm Tân Mùi (1511) vua nghe theo lời quan Tế tửu Quốc Tử Giám mở khoa thi Hội, đến kỳ thi Đình, nàng Lệ Thanh may mắn được đứng sau lưng hầu quạt cho vua và hoàng hậu Khâm Đức cùng ngồi trên điện, đích thân ra đề văn sách hỏi về đạo trị quốc cho các sĩ tử luận bàn. Trong số người ngồi làm bài bên dưới, nàng bùi ngùi nhận ra Bùi Trụ đội khăn chữ nhất màu lam, đang thẫn thờ mài mực thảo bài văn sách. Chàng đấy ư, sau nhiều năm xa cách giờ giáp mặt chẳng ai dám mở lời, cách nhau chỉ vài bước chân sao ta không được lao tới ngã vào lòng chàng cho thỏa niềm nhung nhớ! Bài thi của chàng nhòe nhoẹt nước mắt nên không hợp cách, bị loại khỏi danh sách dâng lên vua thưởng lãm, phải chăng vì chàng với ta chung một nối đau này vò xé tâm can?…

Tin triều đình nhà Lê ổn định do bọn gian tế cài cắm ở Đông Đô truyền về phương Bắc, hoàng đế Minh Vũ Tông là Chu Hậu Chiếu đùng đùng nổi giận, cho gọi lũ sứ thần Nhược Thủy, Hy Tăng về triều trách mắng:

- Đại Minh ta đang có nội loạn của thân vương Chu Chí Phiên nên trẫm chưa muốn mang quân chinh phạt nước Nam Man. Mấy năm qua triều đình tốn bao nhiêu ngân lượng, năm lần bẩy lượt cho hai ngươi đi sứ là để thăm dò bọn chúng, dùng mạng lưới gian tế chia rẽ triều đình nhà Lê, khuynh đảo chính trường, làm mọi cách để nước chúng suy yếu chờ thời cơ đánh chiếm, biến Nam Man thành quận huyện của Đại Minh. Vậy mà lũ ngươi chịu thua một thằng trẻ ranh Lê Oanh, tội này đáng chém.

Bọn Nhược Thủy, Hy Tăng run sợ cầu xin tha mạng. Quan đại thần Vương Dương Minh đứng ra can ngăn nói:

- Muôn tâu hoàng đế! Bọn này tuy có tội đáng chết trăm lần, nhưng xét cho cùng người hiểu rõ nước Nam Man và nội tình nhà Lê bên đó không ai hơn chúng. Thần xin bảo lãnh cho chúng quay lại Nam Man nằm vùng, đoái công chuộc tội.

Minh Vũ Tông vẫn chưa hả giận, sai đánh mỗi đứa 50 trượng rồi bắt làm quân lệnh trạng, có Vương Dương Minh ký bảo lãnh mới truyền chỉ bắt phải đi ngay về phương Nam không được chậm trễ. Một chiều cuối thu năm Giáp Tuất (1514), trời xâm xẩm tối. Gió thu mơn man thổi nhẹ. Tiết thu heo may se lạnh. Mạc Đăng Doanh rủ Bùi Trụ cùng đến phường Hòe Nhai uống rượu và xem hát ả đào. Hai chàng thong thả bước vào quán rượu của lão bản A Páo ngồi chưa nóng chỗ, chợt thấy một thầy lang người Nùng có điệu bộ khả nghi, len lén vào quán, lên thẳng lầu hai có hai người ra rận cầu thang đón vào phòng kín trên đó. Đăng Doanh nhận ra đó là Khương Chủng và một gã hoạn quan trong cung Diên Thọ. Đăng Doanh nhanh trí bảo Bùi Trụ: “Huynh ngồi chờ đệ đi tiểu một lát sẽ vào ngay.” Chàng vào bên trong tìm gã hầu bàn quen mặt, dúi cho một đĩnh bạc nhờ nghe lỏm cuộc nói chuyện của ba kẻ khả nghi rồi thuật lại chi tiết cho mình càng kỹ càng tốt, sẽ được thưởng thêm hai đĩnh bạc nữa. Xong việc, chàng quay lại thản nhiên uống rượu, nghe hát với Bùi Trụ như không có chuyện gì xảy ra. Đêm đó, Đăng doanh được gã hầu bàn kể cho nghe không sót một lời nói, cử chỉ nào của họ. Hy Tăng trách Khương Chủng làm hỏng việc khiến hắn không còn mặt mũi nào dám quay về đại quốc. Hắn đưa nhiều vàng bạc, châu báu cho Khương Chủng và nói:

- Ngộ muốn các hạ bằng mọi cách đưa vua Tương Dực đắm chìm trong sắc dục, quên hết việc triều chính, càng nhanh càng tốt.

- Bằng cách nào?- Khương Chủng hỏi lại.

- Dễ thôi, Lê Oanh còn non dại chưa biết hết mùi đời, các hạ phải lôi kéo hắn dâm loạn với các phi tần của Hiến Tông, Túc Tông, Uy Mục.

- Nhưng bọn họ, người trẻ nhất cũng hơn vua đến gần chục tuổi, làm sao quyến rũ?

- Thế mới hay. Hoàng hậu tuy trẻ đẹp, nhưng là người đoan chính, ngây thơ trong chuyện ái ân. Khi làm tình chắc chỉ một kiểu chân phương nên vua làm mãi cũng chán. Đám phi tần kia cứng tuổi mới thật lão luyện trong cuộc mây mưa. Hơn nữa họ lâu nay bị ức chế, thèm khát đàn ông đến cực độ nên khi vào cuộc trổ hết ngón nghề còn sành điệu hơn cả gái lầu xanh, đưa vua vào mê cung tình ái, bồng bềnh mê mẩn trong hoan lạc. Làm một lần rồi vua sẽ quen mui bén mùi làm mãi. Lúc đó chỉ sợ các hạ lo tìm không kịp cho vua thỏa mãn cơn thèm thôi.

- Ta vẫn còn đôi chút hồ nghi, nhưng sẽ thử xem sao.

- Ngộ còn mang theo đây một thứ bảo bối để các hạ cũng đem thử nghiệm cho vua mới Lê Oanh.- Hắn lôi trong bọc hành lý ra một cục nhựa cây mầu nâu đen và một bộ đồ nghề bằng bạc rồi nói tiếp- Đây là nhựa cây anh túc trồng ở núi cao vùng Vân Nam, Quý Châu bên nước Đại Minh. Dân gian còn gọi là cây a phiến hay cây thẩu trầu. Nhựa của nó có tính dược đặc trị giảm đau cho vết thương và chữa trị bệnh tiêu chảy rất công hiệu. Nhưng cái chính là nó đã thành thứ tiêu khiển kỳ diệu. Chỉ cần dùng miếng mỡ gáy lợn đốt lên, hơ vào nhựa nhồi trong nõ điếu bằng bạc này mà hít hà sẽ thấy trong người lâng lâng phấn kích, làm tình cực khỏe, một đêm dăm trận không biết mệt. Dùng lâu, Lê Oanh sẽ u mê, bỏ cả việc thiết triều, đôi lúc ngông cuồng nghĩ ra nhiều trò tiêu khiển điên rồ…

Đăng Doanh nghe xong cả mừng, thưởng thêm hai đĩnh bạc rồi hăm hở về nhà kể lại tường tận cho cha nghe. Đăng Dung cười lớn và bảo:

- Bọn vua tôi nhà Minh muốn Tương Dực trụy lạc, nhà Lê suy đồi để chờ thời cơ xâm chiếm nước ta, nhưng đâu có dễ. Cha con ta lúc này cũng đang ẩn mình, nhẫn nhịn chờ thời chấn hưng nước Đại Việt, làm rạng danh cho họ Mạc, con à!

- Vậy con cần làm gì tiếp xin cha chỉ dạy.

- Con tìm ngay vài thuộc hạ giỏi võ công đón lõng Hy Tăng ở xa kinh thành, mạn Đông Ngàn chẳng hạn. Vừa bắt nọn, dọa dẫm bâng quơ, nhưng phải thật ôn tồn, lễ phép với nó. Sau đó đổi giọng mềm mỏng mời nó hợp tác, giao các mối buôn bán sản vật quý hiếm của hai nước để ta có thêm tiền, vàng lo việc lớn.

- Thưa cha con sẽ làm ngay.

Mọi việc diễn ra đúng như Mạc Đăng Dung đã xếp đặt. Hy Tăng nghiễm nhiên trở thành con bài của cha con họ Mạc. Đôi bên lợi dụng lẫn nhau lâu dài… Viết đến đây Hiếu Dân bỗng chạnh lòng nhớ vụ việc xảy ra trong Viện tháng trước. Có kẻ thối miệng đã ton hót với ông Viện trưởng rằng đề tài nghiên cứu của Hiếu Dân có nhiều chỗ kích động bài Hoa, không có lợi cho tình hữu hảo giữa hai nước Việt- Trung. Anh đã phải tranh luận, đập bàn đập ghế ở phòng làm việc của Viện trưởng, trưng ra nhiều tài liệu quý hiếm sưu tầm được, lẽ ra anh phải giấu kỹ cho đến khi công trình hoàn tất. Một chi tiết nhỏ về buổi thiết triều của vua Minh Vũ Tông có nhằm nhò gì so với bao nhiêu sử liệu do ta và thầy Hạnh sưu tầm được. Người làm sử chỉ viết sự thật, không thể phụ họa theo thời tiết nóng lạnh trên chính trường mà đổi giọng. Thầy Hạnh luôn nhắc nhở ta lưu ý bóc trần âm mưu phá hoại chia rẽ nội bộ nước ta của bọn người phương Bắc. Ta còn nhớ như in cái lần thầy về Hà Nội, đưa ta đi gặp ông giáo sư bác sĩ ở Viện ung bướu. Lúc về nhà, hai thầy trò đàm đạo sôi nổi về đề tài nghiên cứu. Thầy nhắc ta dù nghiên cứu về “100 năm lịch sử thời Lê sơ”, nhưng con phải mở rộng hệ quy chiếu không gian, thời gian của để tài mà tìm hiểu nhiều vấn đề đang còn là ẩn ức trong lịch sử. Thầy đưa cho ta cả một cặp carton dầy cộm những thư tịch cổ sưu tầm được ở bên kia, bên này biên giới chỉ để chứng minh cho ta thấy rõ những điều thầy cả đời dạy sử hằng ấp ủ. Thầy bảo, nhà Lê tính cả thời Lê sơ và Lê trung hưng trị vì nước ta 360 năm thì có tới 159 năm đất nước chia đôi, chìm trong nội chiến cốt nhục tương tàn, thây chất thành núi, máu chảy thành sông đều do bàn tay thâm độc nhà Minh can dự. Cuộc nội chiến thứ nhất (1527- 1593) giữa hai nhà Lê- Mạc còn gọi là nội chiến Nam- Bắc triều kéo dài 66 năm. Cuộc nội chiến thứ hai sách sử gọi là thời Trịnh- Nguyễn phân tranh, lấy sông Gianh ở Quảng Bình làm giới tuyến. Theo sử gia Trần Trọng Kim thời kỳ này kéo dài 93 năm, có cả thẩy 7 cuộc chiến tranh lớn nhỏ. Ít ai ngờ rằng trong cả hai cuộc nội chiến, vua tôi nhà Minh đã chơi trò lá mặt lá trái. Chúng công nhận một bên là chính thống, ra mặt giúp đỡ, còn bên kia là Ngụy triều kích động phải tiêu diệt. Mặt khác, chúng ngấm ngầm sai người sang gặp phe Ngụy triều khuyến khích giao tranh, hứa hẹn giúp đỡ. Ngay cả khi Trịnh Tùng mang quân tiến về chiếm lại kinh thành, vua Mạc Mậu Hợp bị giết chết, triều đình nhà Mạc phải chạy lên tận Cao Bằng vẫn có thể tồn tại ở đó trải bốn đời vua Mạc Toàn, Mạc Kính Chỉ, Mạc Kính Cung, Mạc Kính Khoan cộng lại được gần 85 năm nữa mới kết thúc. Nếu không có sự viện trợ của bọn vua tôi nhà Minh thì nhà Mạc làm sao thoi thóp kéo dài như thế?... Vâng thưa thầy! Những lời dặn của thầy con luôn ghi tạc. Tài liệu về những văn bia, thư tịch cổ bằng chữ Hán, chữ Tày- Nùng của thầy mang cho hôm ấy, cộng với những tài liệu quý hiếm con bỏ công sức nhiều năm thu thập đang được chỉnh lý, cô đọng vào đề tài nghiên cứu để chứng minh quan điểm của thầy trò ta. Kẻ thù truyền kiếp của dân tộc Việt không nô dịch được dân ta bằng vó ngựa xâm lăng thì tìm cách nô dịch hoặc làm yếu nước ta bằng văn hóa và dùng bọn gian tế phá nát triều cương cho nước ta mỗi ngày thêm loạn. Thầy Hạnh ơi! Con nuôi hy vọng nối chí thầy, đưa công trình nghiên cứu vào sách giáo khoa phổ thông hay vào giáo trình môn sử ở các trường Sư phạm cho học sinh, sinh viên thêm cảnh giác với lũ giặc phương Bắc, nhưng lại bị vướng cản bởi đám đồng nghiệp trong Viện. Thói đời là vậy, chẳng trách cụ Ức Trai khi xưa phải thốt lên câu thơ não lòng: “Miệng thế nhọn hơn trông mác nhọn- Lòng người quanh tựa nước non quanh.” Hơn lúc nào hết, trong cô đơn ngồi viết, ta càng thương thầy Hạnh, nhớ Dung vô hạn. Dung, em đang ở đâu, làm gì, bệnh viêm tuyến lệ có khỏi? Anh luôn bị ám ảnh mình là tác nhân gây ra bệnh viêm tuyến lệ của em. Dung đừng yêu anh như thế nữa. Đừng xót xa cho cảnh nghèo kiết và số phận bất hạnh của anh vì như thế em làm sao khỏi viêm tuyến lệ. Hãy quên anh đi. Em hãy cứ  sống vui trong biệt thự Hoa phù dung bên cu Bil và bé Kel là anh mãn nguyện… Hiếu Dân thấy trong người bức bối, không gian tù túng. Anh mở tung hết các cửa đi, cửa sổ, đi lại quay cuồng như điên trong phòng. Hồi lâu, anh ra ban công, dừng lại bên những chậu lan hồ điệp cho lòng vơi nhẹ và anh lại viết, viết và viết…

Kể từ mùa thu năm Giáp Tuất (1514) vua Tương Dực bỗng nhiên đổ đốn. Vua dâm loạn với hết lượt phi tần của các đời vua trước, hơn mình hàng chục tuổi. Với nàng Lệ Thanh được hoàng hậu Khâm Đức sủng ái, luôn cho hầu bên cạnh, vua cũng không tha. Lần ấy, hoàng hậu bị ốm, vua lấy cớ sang cung Khâm Đức thăm vợ rồi kéo Lệ Thanh sang buồng bên cạnh cưỡng hiếp. Nàng không dám chống cự vì sợ mắc tội khi quân, chỉ chắp tay van xin, khóc lóc vua vẫn tảng lờ, vật nàng xuống sàn, xé bỏ xiêm y xoàn xoạt. Cuối cùng, nàng đành nhắm mắt nằm ngay đơ cho vua thỏa cơn dâm dục. Nào ngờ sự lãnh cảm của người đẹp đang chín nẫu nhan sắc ở tuổi 30 lại cho vua trẻ hương vị mới lạ, ngất ngây hơn hẳn các phi tần khác dở đủ 36 kiểu làm tình đã thành quen, chán như cơm nếp nát. Vua cười hô hố, bảo nàng như vậy. Từ buổi đó vua si mê nàng, ép hoàng hậu đưa Lệ Thanh sang ở hẳn cung Diên Thọ, đêm đêm vần vò thân xác người đẹp cho đến tàn canh mới thôi. Tháng chạp năm Giáp Tuất vua Tương Dực nghe lời xúc xiểm của gian thần Khương Chủng và hoạn quan Hữu Vinh, giết hại một lúc 15 vị vương công không cần xử án. Cao hứng lên, vua còn nghĩ ra nhiều trò tiêu khiển điên rồ, quái ác. Mùa xuân năm Ất Hợi (1515) vua sai bọn Khương Chủng, Hữu Vinh lùng sục trong các chùa chiền, bắt về 20 ni cô trẻ đẹp đưa lên thuyền lớn, lột hết tăng y để họ trần truồng chèo thuyền cho vua cùng Lệ Thanh du ngoạn, vừa uống rượu vừa ngắm cảnh hồ Tây. Bùi Trụ nghe tin nghiến răng căm giận, khinh bỉ hôn quân vô đạo; càng thương nàng Lệ Thanh rơi vào cảnh ngộ oái oăm khiến chàng trằn trọc suốt đêm không ngủ. Sang năm Bính Tý (1516) vua bắt dân nai lưng nhọc sức đắp thành rộng cả ngàn trượng chắn ngang sông Tô Lịch. Để khoe mẽ với sứ thần phương Bắc, tỏ rõ uy quyền với quan, dân trong nước, vua sai nghệ nhân nổi tiếng Vũ Như Tô kén thợ giỏi, xây cung điện 100 nóc, xây Cửu trùng đài cao ngất, nguy nga tráng lệ. Quân dân làm việc khổ sở đói khát suốt mấy năm trời chưa xong, hao tốn ngân lượng, chết hại hàng nghìn người. Việc triều chính bê trễ, tấu biểu các nơi gửi về tồn ứ thành chồng cao ngất vẫn không thấy vua thiết triều, phê chuẩn. Quan thượng thư Bộ Lại kiêm Gián nghị ngự sử đài Lương Đắc Bằng khuyên can vua nhiều lần không chuyển. Ông thất vọng, tủi hổ với bạn đồng liêu Bùi Xương Trạch đành cáo quan về quê dạy học ở ấp Hội Triều, nghiên cứu lý số trong sách “Thái ất thần kinh”. Cha con Bùi Xương Trạch ra tận bến sông Cái ở làng Nhật Tân lưu luyến tiễn đưa. Lương Đắc Bằng cầm tay Xương Trạch, nhìn dòng nước chảy, nghẹn ngào đọc câu thơ của Phật hoàng Trần Nhân Tông: “Vạn sự thủy lưu thủy- Bách niên tâm dĩ tâm”. Còn chàng nho sinh Bùi Trụ ôm chặt Lương Hữu Khánh hẹn ngày tái ngộ. Cha con họ Bùi đứng lặng bên bờ sông lao xao tiếng gió, xanh mướt dâu đay, nhìn theo con thuyền khuất dần trên sóng nước lênh đênh trôi tít về phía trời xa. Bùi Xương Trạch quay sang con trai, thở dài nói: “Hiền tài bỏ đi hết vua càng đổ đốn, triều đình rồi đây sẽ như bãi cứt trâu nát, buồn thay!...” Lời than của cha lại khiến Bùi Trụ càng nôn nao nhớ Lệ Thanh, thương nàng đang phải ngậm hờn nuốt tủi sống đời ô trọc bên ông vua lợn…

(còn tiếp)

Nguồn: Quỷ Vương. Triệu thuyết lịch sử của Vũ Ngọc Tiến. NXB Hội Nhà văn, 2016.

Tác giả gửi www.trieuxuan.info